Project Canterbury

Modlitewnik powszechny oraz sprawowanie sakramentów świętych i innych obrzędów i ceremonij kościelnych według rytuału kościoła anglikańskiego w Polsce.

Warszawa: Zakł. Graf. B. Pardecki i S-ka, 1931.

PORZĄDEK SPRAWOWANIA KOMUNJI ŚWIĘTEJ.

Ci, którzy mają zamiar przystąpić do Komunii Świętej powinni zawiadomić księdza przynajmiej na dzień przedtem:

Gdyby ktoś z pośród mających przystąpić do Komunji więtej prowadził życie bezbożne, to przez księdza winien być uprzedzony, że nie nie może przystąpić do Stołu Pańskiego dopóki nie okaże prawdziwej skruchy i nie wynagrodzi popełnionych krzywd. Tyczy się to również tych, którzy żyją w gniewie i nienawiści ze swymi bliźnimi; mogą oni przystąpić do Komunji Świętej tylko wtedy, gdy się z sobą pojednają i przeproszą.

Ksiądz stojąc z lewej strony Stołu Pańskiego, nakrytego białym obrusem i przygotowanego do Komunji Świętej odmawia:

OJCZE nasz, któryś jest w niebiesiech! Święć się Imię Twoje; przyjdź Królestwo Twoje; bądź wola Twoja, jako w niebie tak i na ziemi. Chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj i odpuść nam nasze winy jako i my odpuszczamy naszym winowajcom, i nie wódź nas na pokuszenie, ale nas zbaw ode złego. Amen.

Modlitwa.

WSZECHMOGĄCY Boże, przed którym serca nasze stoją otworem, Ty znasz wszystkie myśli nasze, bo przed Twym wzrokiem nic się nie ukryje; oczyść myśli i serca nasze, natchnij je Twym Duchem Świętym i spraw, abyśmy Cię szczerze miłowali i wielbili święte Imię Twoje; przez Jezusa Chrystusa, Pana naszego. Amen.

Ksiądz zwraca się twarzą do zgromadzenia i wyraźnie zaczyna powtarzać Dziesięcioro Przykazania, zgromadzenie zaś, klęcząc odpowiada co następuje:

Ksiądz. I mówił Bóg wszystkie te słowa i rzekł: Jam jest Pan Bóg twój; nie będziesz miał bogów cudzych przedemną.

Zgrom. Panie zmiłuj się nad nami i nakłoń serca nasze, aby zachowały to święte przykazanie Twoje!

Ksiądz. Nie czyń sobie obrazu rytego ani żadnego podobieństwa rzeczy tych, które są na niebie wzgórę, i które są na ziemi nisko, i które są w wodach pod ziemią. Nie będziesz im się kłaniał, ani im będziesz służył, bom ja Pan Bóg Twój, Bóg zawisny w miłości nawiedzający nieprawości ojców nad syny w trzeciem i czwartem pokoleniu tych, którzy mię nienawidzą, a czyniący miłosierdzie nad tysiącami tych, którzy mnie miłują i strzegą przykazania mego.

Zgrom. Panie, zmiłuj się nad nami i nakłoń serca nasze, aby zachowały to święte przykazanie Twoje!

Ksiądz. Nie bierz imienia Pana Boga twego nadaremno, bo się Pan mścić będzie nad tym, który imię jego nadaremnie bierze.

Zgrom. Panie, zmiłuj nad nami i nakłoń serca nasze, aby zachowały to święte przykazanie Twoje!

Ksiądz. Pamiętaj na dzień odpocznienia, abyś go święcił. Sześć dni robić będziesz i wykonasz wszystką robotę twoją. Ale dnia siódmego odpoeznienie jest Pana Boga twego; nie będziesz czynił żadnej roboty weń, ty i syn twój i córka twoja, sługa twój i służebnica twoja, bydlę twoje i gość twój, który jest w bramach twoich. Bo przez sześć dni stworzył Pan niebo i ziemię, morze i cokolwiek w nich jest, i odpoczął dnia siódmego; przeto błogosławił Pan dzień odpocznienia i poświęcił go.

Zgrom. Panie, zmiłuj się nad nami i nakłoń serca nasze, aby zachowały to święte przykazanie Twoje.

Ksiądz. Czcij ojca twego i matkę twoją, aby przedłużone były dni twoje na ziemi, którą Pan Bóg twój da tobie.

Zgrom. Panie zmiłuj się nad nami i nakłoń serca nasze, aby zachowały to święte przykazanie Twoje!

Ksiądz. Nie będziesz zabijał.

Zgrom. Panie zmiłuj się nad nami i nakłoń serca nasze, aby zachowały to święte przykazanie Twoje!

Ksiądz. Nie będziesz cudzołożył.

Zgrom. Panie, zmiłuj się nad nami i nakłoń serca nasze, aby zachowały to święte przykazanie Twoje!

Ksiądz. Nie będziesz kradł.

Zgrom. Panie zmiłuj się nad nami i nakłoń serca nasze, aby zachowały to święte przykazanie Twoje!

Ksiądz. Nie będziesz mówił przeciw bliźniemu twemu fałszywego świadectwa.

Zgrom. Panie, zmiłuj się nad nami i nakłoń serca nasze, aby zachowały to święte przykazanie Twoje!

Ksiądz. Nie będziesz pożądał domu bliźniego twego, ani będziesz pożądał żony bliźniego twego, ani sługi jego, ani służebnicy jego, ani wołu jego, ani osła jego, ani żadnej rzeczy, która jego jest.

Zgrom. Panie, zmiłuj się nad nami, i wszystkie te Twe przykazania wyryj w naszych sercach, błagamy Cię o to!

Może być również używana skrócono forma.

Ksiądz. Nasz Pan Jezus Chrystus rzekł: Słuchaj Izraelu, będziesz miłował Pana Boga swego, ze wszystkiego serca swego, i ze wszystkiej duszy swojej i ze wszystkiej myśli swojej; to jest pierwsze i największe przykazanie. A drugie podobne jest temuż: Będziesz miłował bliźniego swego, jak siebie samego. Na tych dwóch przykazaniach cały Zakon i Prorocy się zasadzają.

Zgrom. Panie, zmiłuj się nad nami i wszystkie te Twe przykazania wyryj w naszych sercach, błagamy Cię o to!

Modlitwa za Prezydenta, którą ksiądz odmawia stojąc.

WSZECHMOGĄCY Boże, któryś jest Panem królestwa wiecznego, a moc Twoja jest niezmierzona, zmiłuj się nad całym kościołem Twoim i kieruj sercem wybranego sługi Twego, Prezydenta Rzeczypospolitej naszej, aby wiedząc komu służy, mógł nadewszystko szukać Twojej czci i chwały, tak, abyśmy wszyscy, wiedząc, że Ty nim kierujesz mogli go poważać i być mu posłusznymi dla Ciebie, o Boże, według świętego słowa i postanowienia Twego. Spraw to wszystko, Boże, przez Jezusa Chrystusa Pana naszego, który z Tobą i z Duchem Świętym żyje i króluje, jeden Bóg, po wieki wieków. Amen.

Następują: kolekta, epistoła i ewangelja, przypadające na ten dzień. Po ewangelji odmawia się, stojąc wyznanie wiary Nicejskie.

WIERZĘ w jedynego Boga Wszechmogącego, Ojca, Stworzyciela nieba i ziemi, i wszystkiego, co jest widzialne i niewidzialne. I w jedynego Pana Jezusa Chrystusa, jedynego Syna Boga z Ojca zrodzonego przed całym światem, Boga z Boga, światło ze światła, Boga prawdziwego, z Boga prawdziwego, zrodzonego nie stworzonego; z Ojcem jednej istoty, przez którego wszystko stworzone. Który dla nas ludzi i dla naszego zbawienia zstąpił z nieba i wcielił się przez Ducha Świętego z Marji Panny i stał się człowiekiem; i za nas także ukrzyżowany pod Ponckim Piłatem, cierpiał i pogrzebion, trzeciego dnia zmartwychwstał według Pisma i wstąpił na niebiosa, siedzi na prawicy Ojca i znowu przyjdzie w chwale sądzić żywych i umarłych, którego królestwu nie będzie końca. I w Ducha Świętego i Ożywiającego, który z Ojca i Syna wychodzi, który z Ojcem i Synem zarówno jest czczony i wielbiony i który również przemawiał przez proroków. I w jedyny święty, powszechny i apostolski Kościół. Wyznaję jedyny Chrzest ku odpuszczeniu grzechów i oczekuję zmartwychwstania i życia świata przyszłego. Amen.

Następują oznajmienia kościelne, potem kazanie lub też jedna z homilij. Następnie ksiądz powraca do Stołu Pańskiego i zaczyna sprawować Komunję Świętą odczytaniem jednej lub kilku z następujących sentencyj:

Niechaj świeci światłość wasza przed ludźmi, aby widzieli uczynki wasze dobre i chwalili Ojca waszego, który jest w niebiesiech. Mat. V.

Nie skarbcie sobie skarbów na ziemi gdzie mól i rdza psuje i gdzie złodzieje podkopują i kradną, ale sobie skarbcie skarby w niebie, gdzie ani mól, ani rdza nie psuje i gdzie złodzieje nie podkopują ani kradną. Mat. VI.

Wszystko tedy, cobyście chcieli, aby wam ludzie czynili tak i wy czyńcie im; tenci bowiem jest zakon i prorocy. Mat. VII.

Nie każdy, który mi mówi: Panie! Panie! wnijdzie do Królestwa niebieskiego; ale który czyni wolę Ojca mojego, który jest w niebiesiech. Mat. VII.

Przystąpiwszy Zacheusz, rzekł do Pana; Oto, Panie, połowę majętności swoich daję ubogim, i jeślim kogo w czem podszedł, oddaję w czwórnasób. Łukasz XIX.

Któż kiedy służy w żołnierce swoim kosztem? Któż sadzi winnicę, a owocu jej nie spożywa? Albo któż trzodę pasie a mleka trzody nie spożywa? I Do Korynt. IX.

Jeżeli my wam duchowe dobra sieliśmy, wielkaż to rzecz, jeżeli my wasze cielesne żąć będziemy? I Do Korynt. IX.

Czyż nie wiecie, iż ci, którzy koło rzeczy świętych pracują, ze świątyni żyją? A którzy ołtarzowi służą, cząstkę z ołtarza mają? Tak też Pan postanowił tym, którzy Ewangelję opowiadają, aby z Ewangielji żyli. I Do Korynt. IX.

Kto skąpo sieje, skąpo też żąć będzie; a kto obficie sieje, obficie też żąć będzie. Każdy podług upodobania serca, nie z żalem i nie z przymusu; bo chętnego dawcę miłuje Bóg. II Do Korynt. IX.

A ten, który jest nauczany w słowie, niech ma wspólność wszelkiego dobra z tym, który go naucza. Nie mylcie się, Bóg się nie da z siebie naśmiewać; albowiem cobykolwiek siał człowiek, to też żąć będzie. Do Galat. VI.

Póki czas mamy, debrze czyńmy wszystkim, a najwięcej domownikom wiary. Do Galat. VI.

Jest wielkim zyskiem pobożności złączona z przestawaniem na swojem. Albowiem niczegośmy nie przynieśli na świat, jawną więc jest rzeczą, że wynieść nic nie możemy. I Do Tymot. VI.

Bogaczów wieku tereźniejszego napominaj, aby innym dobrze czynili, bogacili się w dobre uczynki, byli hojnymi i radzi udzielali, skarbiąc sobie dobrą podstawę przyszłości dla dostąpienia żywota wiecznego. I Do Tymot. VI.

Nie jest Bóg niesprawiedliwy, aby miał zapomnieć dzieła waszego i pracowitej miłości którąście okazali ku imieniu jego gdyście służyli i służycie świętym. Do Żydów VI.

Dobroczynności i udzielania nie zapomnijcie; albowiem takie ofiary podobają się Bogu. Do Żydów XIII.

Kto ma dostatek w świecie i widzi, że brat jego jest w potrzebie, i zamyka serce swoje przed nim, jakże przebywa w nim miłość Boża? I Jan III.

Panu pożycza, kto ma litość nad ubogim, a On mu za dobrodziejstwo jego odda. Przypow. Salom. XIX.

Błogosławiony, który ma baczenie na potrzebnego; w dzień zły wybawi go Pan. Psalm XLI.

Ksiądz mówi:

Módlmy się za cały Kościół Chrystusowy walczący tu na ziemi.

WSZECHMOGĄCY i mocny Boże, który nas przez usta świętych apostołów Twoich nauczasz i nakazujesz nam modlić się i składać dzięki za wszystkich ludzi; pokornie Cię błagamy, abyś raczył (przyjąć nasze ofiary i jałmużny) wysłuchać modlitwy nasze, które zanosimy przed Twój Boży Majestat; prosimy Cię, abyś obdarzył Kościół Powszechny duchem prawdy, pokoju i zgody, tak aby ci wszyscy, którzy Twoje święte Imię wyznają, mogli się zjednoczyć w Twem prawdziwem i świętem Słowie i żyć w zgodzie i szczerej miłości. Prosimy Cię także, abyś raczył bronić i strzec wszystkich władców chrześcijańskich, a szczególnie sługę Twego, Prezydenta Rzeczypospolitej naszej, jak również i cały Rząd, aby mogli wykonywać sprawiedliwość, karać występki i przewinienia beztronnie, osobliwie zaś, aby dbali o zachowanie Twej prawdziwej wiary i cnoty. Udziel także, o Ojcze, Twej świętej łaski wszystkim biskupom i księżom, aby przez nienaganny żywot i gorliwe głoszenie Twego świętego Słowa mogli szerzyć prawdziwą naukę i pobożnie sprawować Twoje święte Sakramenty. Błagamy Cię, obdarz łaską Twą wszystek lud Twój, a szczególnie zgromadzenie tutaj obecne, aby z prawdziwą pokorą w sercu i z należytą czcią mogło wysłuchać i przyjąć Twoje święte Słowo i służyć Ci w świętości i sprawiedliwości po wszystkie dni żywota. Prosimy Cię też najpokorniej, o Panie, abyś w wielkiej dobroci swej raczył pocieszyć, pokrzepić i posilić wszystkich tych, którzy w tern doczesnem życiu w utrapieniach, smutkach, nędzach, niedostatku, chorobach i innych przeciwnościach  ku, chorobach i innych przeciwnościach pozostają. Dziękujemy Ci też, Panie, za tych wszystkich, którzy z tego świata odeszli w prawdziwej wierze i bojaźńi Twojej, prosząc jednocześnie, abyś nas obdarzył łaską ku naśladowaniu ich dobrego przykładu, abyśmy wraz z nimi stali się uczestnikami Twego niebiańskiego królestwa. Uczyń to wszystko, Ojcze, dla zasług Jezusa Chrystusa jedynego Zbawiciela i Orędownika naszego. Amen.

Ksiądz zwraca się do wszystkich mających przystąpić do Komunji Świętej:

WY, którzy szczerze i prawdziwie kajacie się za grzechy i przewinienia wasze i żyjecie w miłości z bliźnimi, którzyście postanowili wieść nowe życie przestrzegając i zachowując przykazania Boże i krocząc Jego świętemi drogami, przystąpcie z wiarą, przyjmijcie ten święty Sakrament, ku waszej pociesze, i pokornie na klęczkach wyznajcie grzechy wasze Wszechmogącemu Bogu.

Powszechna spowiedź, którą jeden z księży odmawia, a przystępujący do Komunji Świętej na klęczkach powtarzają.

WSZECHMOGĄCY Boże, Ojcze Pana naszego Jezusa Chrystusa, Stwórco wszystkich rzeczy i Sędzio wszystkich ludzi wyznajemy i opłakujemy wszystkie nasze grzechy i przewinienia, któreśmy popełnili myślą, słowem i czynem, obrażając Twój święty Majestat i wzbudzając Twój słuszny gniew przeciwko nam. Żałujemy serdecznie i szczerze się kajamy za wszystkie występki nasze; ich pamięć napełnia nas wstydem i cięży nam wielce. Zmiłuj się nad nami, litościwy Ojcze, i dla Syna Twego Jezusa Chrystusa odpuść nam wszystkie nasze grzechy. Spraw, o Boże, abyśmy znaleźli Twoje upodobanie służąc Tobie nowem życiem naszem ku czci, chwale i sławie Imienia Twego świętego, przez Jezusa Chrystusa, Pana naszego. Amen.

Ksiądz, lub biskup, wstając z klęczek i zwracając się do zgromadzenia wypowiada absolucję

WSZECHMOGĄCY Bóg, Ojciec nasz niebieski, który w swem wielkiem miłosierdziu obiecał odpuszczenie grzechów wszystkim tym, którzy ze szczerą skruchą i prawdziwą wiarą zwrócą się do Niego, niechaj zmiłuje się nad wami, niechaj wyzwoli i wybawi was od wszystkich waszych grzechów, niechaj utwierdzi i wzmocni was we wszystkiem dobrem i niechaj was obdarzy żywotem wiecznym, przez Pana naszego, Jezusa Chrystusa. Amen.

Potem ksiądz mówi:

POSŁUCHAJCIE z jaką otuchą przemawia Zbawiciel nasz Jezus Chrystus do tych wszystkich, którzy się prawdziwie do Niego nawracają.

Pójdźcie do mnie wszyscy, którzyście spracowani i obciążeni, a ja wam sprawię odpocznienie. Mat. IX. 28.

Albowiem tak Bóg umiłował świat, że Syna swego jednorodzonego dał, aby każdy, kto weń wierzy, nie zginął, ale miał żywot wieczny. Jan III. 16.

Posłuchajcie też co mówi Święty Paweł:

Wierna to jest mowa i wszelkiego przyjęcia godna, że Jezus Chrystus przyszedł na świat zbawić grzeszników. Do Tym. I. 15.

Posłuchajcie też co mówi Święty Jan.

Jeśliby kto zgrzeszył, mamy orędownika u Ojca, Jezusa Chrystusa sprawiedliwego i on jest ubłaganiem za grzechy nasze. I Jan II. 1.

Ksiądz. W górę serca!
Zgrom. Wznosimy je do Pana.
Ksiądz. Dzięki składajmy Panu, Bogu naszemu.
Zgrom. Godna to i sprawiedliwa rzecz tak czynić.

Ksiądz zwracając się do Stołu Pańskiego mówi:

Prawdziwie godną, sprawiedliwą, słuszną i zbawienną jest rzeczą, abyśmy Tobie zawsze i wszędzie dzięki czynili, o Panie, święty Ojcze,) wszechmocny wiekuisty Boże. [Słowa „święty Ojcze” opuszcza się w dzień świętej Trójcy.]

Następuje właściwa prefacja, jeśli zaś takowej niema, wtedy odmawia się następującą:

DLATEGO też z Aniołami i Archaniołami całym zastępem niebieskim wielbimy i chwalimy Twe święte Imię, powtarzając bez przystanku: Święty, Święty, Święty, Pan Bóg zastępców! Pełne są niebiosa i ziemia chwały Twojej! Chwała niech będzie Tobie, o Boże, na wysokości! Amen.

Prefacja na dzień Bożego Narodzenia i siedem dni następnych.

ALBOWIEM Tyś to uczynił, że Jezus Chrystus, jedyny Syn Twój, w tym czasie dla nas się narodził i za sprawą Ducha Świętego stał się prawdziwym człowiekiem z natury Marji Panny, Matki Swojej, a to bez zmazy grzechu, aby nas oczyścił ze wszystkich grzechów. Dla tego też z Aniołami, etc.

Prefacja na Wielkanoc i siedem dni następnych.

SZCZEGÓLNIE zaś wielbimy Cię za pełne chwały Zmartwychwstanie Syna Twego, Jezusa Chrystusa Pana naszego, gdyż On jest prawdziwym Barankiem Wielkanocnym, ofiarowanym za nas i gładzącym grzechy świata. On też śmiercią swoją zwyciężył śmierć, a przez swe zmartwychwstanie przywrócił nam żywot wieczny. Dlatego też z Aniołami, etc.

Prefacja na dzień Wniebowstąpienia Pańskiego i siedem dni następnych.

PRZEZ umiłowanego Syna Twego, Jezusa Chrystusa, Pana naszego, który po swem pełńem chwały zmartwychwsta niu wyraźnie się ukazał wszystkim swoim Apostołom i w ich oczach wstą pił na niebiosa, aby przygotował tam miejsce dla nas, iżbyśmy także wstąpić tam mogli i królować z Nim w chwale. Dlatego też z Aniołami, etc.

Prefacja na dzień Zielonych Świątek i na sześć dni następnych.

PRZEZ Jezusa Chrystusa, Pana naszego według obietnicy którego Duch Święty zstąpił onego czasu z nieba, nagle i z wielkim szumem, jak gdyby wiatr gwałtowny i w postaci języków ognistych spoczął na Apostołach, aby ich pouczył i wprowadził na drogę prawdy, dając im dar różnych języków i odwagę cią głego i gorliwego głoszenia Ewangelji wszystkim narodom; przez co i my, po rzuciwszy mroki i błędy doszliśmy do światłości i prawdziwego poznania Ciebie i Syna Twego, Jezusa Chrystusa. Dlatego też z Aniołami etc.

Prefacja na dzień Świętej Trójcy.

KTÓRYŚ jest jedynym Bogiem, jedynym Panem; nietylko jedną Osobą, lecz trzema Osobami w jednej Istocie, gdyż to. co wierzymy o Chwale Ojca, to samo bez żadnej różnicy, utrzymujemy o Synu i Duchu Świętym. Dlatego też z Aniołami etc.

Po każdej z tych prefacyj ma być odmówione następujące dopełnienie:

DLATEGO też z Aniołami i Archaniołami i z całym zastępem niebieskim wielbimy i chwalimy Twe święte Imię, powtarzając bez przystanku: Święty, Święty, Święty, Pan, Bóg zastępów! Pełne są niebiosa i ziemia chwały Twojej! Chwała niech będzie Tobie, o Panie, na wysokości! Amen.

Ksiądz klęcząc przed Siołem Pańskim mówi:

MIŁOSIERNY Panie Boże, zbliżamy się do Twego Stołu ufni nie w naszą sprawiedliwość, ale w Twe wielkie miłosierdzie i łaskę. Nie jesteśmy godni zbierać nawet okruszyn spadających z Twego Stołu, lecz Tyś nam zawsze okazywał miłosierdzie i litość, spraw więc łaskawie, o Panie, abyśmy tak spożywali Ciało Twego miłosiernego Syna Jezusa Chrystusa i tak pili Jego Krew, aby nasze grzeszne ciała oczyściły się przez Jego Ciało, a dusze nasze, aby zostały obmyte przenajdroższą Krwią Jego i abyśmy po wszystkie czasy w Nim żyli, a On w nas. Amen.

Po przygotowaniu chleba i wina, ksiądz stojąc przed Stołem Pańskim odmawia poświęcenie czyli konsekrację.

WSZECHMOGĄCY Boże, Ojcze nasz niebieski, Ty w wielkiem Swym miłosierdziu wydałeś Swego jedynego Syna Jezusa Chrystusa, aby cierpiał mękę śmierci na krzyżu dla naszego odkupienia, a Syn Twój przez jedyne, raz dokonane ofiarowanie samego Siebie stał się całkowitą doskonałą i dostateczną ofiarą i zadośćuczynieniem za grzechy całego świata, a w Swej świętej Ewangelji ustanowił i nakazał nam bezustannie utrzymywać ten Sakrament na pamiątkę przenajdroższej śmierci Jego, aż do powtórnego Jego przyjścia; wysłuchaj nas, miłosierny Ojcze, błagamy Cię pokornie, i spraw, abyśmy przyjmując te oto dary chleba i wina zgodnie ze świętym nakazem Syna Twego i Zbawiciela naszego Jezusa Chrystusa, na pamiątkę męki i śmierci Jego, mogli stać się uczestnikami błogosławionego Ciała i Krwi Tego, który tej nocy kiedy był wydań (ksiądz bierze patynę z chlebem), wziął chleb w ręce Swe dzięki czyniąc, (ksiądz łamie chleb) łamał go i rozdawał uczniom swoim mówiąc: Bierzcie i jedzcie, (ksiądz kładzie rękę na patynie) to jest Ciało Moje, które się za was daje. To czyńcie na moją pamiątkę. Także po wieczerzy (ksiądz bierze kielich) wziął kielich w Swe ręce i dzięki czyniąc dał uczniom Swoim, mówiąc: „Pijcie z niego wszyscy (ksiądz kładzie rękę na kielichu), to jest bowiem Krew Moja Nowego Przymierza, która się za was i za wielu wylewa na odpuszczenie grzechów. To czyńcie, ilekroć pić będziecie na moją pamiątkę!” Amen.

Ksiądz Sprawujący Wieczerzę Pańską powinien sam pierwej przyjąć Komunję pod obiema, postaciami, a potem począwszy od biskupów, księży i djakonów udzielić Komunję zgromadzeniu, które przyjmuje ją na klęczkach. Podając chleb ksiądz mówi:

CIAŁO Pana naszego Jezusa Chrystusa, ^ które zostało wydane za ciebie, niech strzeże ciała i duszy twojej dla żywota wiecznego. Bierz i jedz ten chleb na pamiątkę śmierci Chrystusa zmarłego za ciebie i czyniąc dzięki posilaj się Nim w sercu twem przez wiarę.

Podając kielich ksiądz mówi:

KREW Pana naszego Jezusa Chrystusa, ^ która została wylana za ciebie, niech strzeże ciała i duszy twojej dla żywota wiecznego. Pij wino to na pamiątkę krwi Chrystusa wylanej za ciebie i bądź Mu wdzięczny.

Gdyby zabrakło poświęcanego chleba lub wina, powinien ksiądz konsekrować dalsze ilości poczynając według wyżej przepisanej formy, następującymi słowami: Zbawiciel nasz Jezus Chrystus tej nocy, kiedy był wydań etc.

Po ukończeniu Komunji, ksiądz wraca do Stołu Pańskiego i nakrywa pozostały poświęcany chleb i wino czystym obrusem lub chustą.

Ksiądz odmawia Modlitwę Pańską, którą zgromadzenie powtarza za nim na klęczkach.

OJCZE nasz, któryś jest w niebiesiech! ^-S Święć się imię Twoje, przyjdź Królestwo Twoje; bądź wola Twoja, jako w niebie, tak i na ziemi. Chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj, i odpuść nam nasze winy, jako i my odpuszczamy naszym winowajcom, i nie wódź nas na pokuszenie, ale nas zbaw ode złego. Albowiem Twoje jest królestwo i moc i chwała na wieki wieków. Amen.

Potem ksiądz odmawia, następującą modlitwę:

O PANIE, Ojcze nasz niebieski, gorąco błagamy Ciebie, abyś raczył przyjąć miłościwie od nas, pokornych sług Twoich, tę ofiarę chwały i dziękczynienia którą Tobie składamy, błagając Cię pokornie, aby Cały Twój Kościół wraz z nami przez zasługi i śmierć Syna Twego Jezusa Chrystusa i przez wiarę w Jego krew mógł otrzymać przebaczenie grzechów i stać się uczestnikiem wszystkich dobrodziejstw Jego męki. A oto ofiarowujemy i oddajemy się Tobie o Panie, niechaj nasze dusze i ciała będą prawdziwą, świętą i żywą ofiarą Twoją. Pokornie prosimy Cię, abyśmy się wszyscy stali uczestnikami tej świętej Komunji, i abyśmy mogli zostać napełnieni Twą łaską i Twem niebieskiem błogosławieństwem. A chociaż nie jesteśmy godni dla licznych naszych grzechów, abyśmy Ci składali jakąkolwiek ofiarę, racz jednak przyjąć modlitwy i błagania nasze, nie szukając naszych zasług, lecz odpuszczając nasze przewinienia, przez Jezusa Chrystusa Pana naszego, w Którym, w jedności Ducha Świętego, niechaj będzie Tobie, Ojcze Wszechmogący, wszystka cześć i chwała po wieki wieków. Amen.

Lub też następującą:

WSZECHMOGĄCY i wieczny Boże, dziękujemy Ci z całego serca, żeś nas, którzyśmy przyjęli ten Twój święty Sakrament, łaskawie zechciał nasycić duchowym pokarmem najdroższego Ciała i Krwi Syna Twego, naszego Zbawiciela Jezusa Chrystusa przez co zapewniłeś nas o łasce i dobroci Twej dla nas. Dziękujemy Ci również za to, żeś nas uczynił członkami mistycznego Ciała Twego, które tworzą wszyscy Twoi wierni i żeś nam dał nadzieję odziedziczenia Twego wiecznego Królestwa przez zasługi i drogą śmierć i mękę Twego umiłowanego Syna.

Prosimy Cię pokornie, Ojcze nasz niebieski, wspomóż nas Twą łaską abyśmy zawsze pozostali w tej świętej społeczności, i wykonywali wszystkie dobre uczynki, któreś Ty nam, Panie, powierzył, przez Jezusa Chrystusa Pana naszego, któremu z Tobą i z Duchem Świętym niechaj będzie wszelka cześć i chwała po wieki wieków. Amen.

Następnie wszyscy odmawiają lub śpiewają co następuje:

CHWAŁA na wysokościach Bogu a na ziemi pokój ludziom dobrej woli. Ciebie, Boże, chwalimy, Tobie, Panie, błogosławimy, Ciebie czcimy, Ciebie uwielbiamy, Tobie dzięki składamy dla wielkości chwały Twojej, Panie Boże, Królu niebios, Boże Ojcze Wszechmogący.

Boże Synu Jednorodzony, Jezu Chryste; Panie nasz, Baranku Boży, Synu Ojca przedwiecznego, który gładzisz grzechy świata, zmiłuj się nad nami! Który gładzisz grzechy świata, zmiłuj się nad nami! Który gładzisz grzechy świata, przyjmij błaganie nasze! Który siedzisz po prawicy Boga Ojca, zmiłuj się nad nami!

Albowiem Tyś sam święty; Tyś sam Pan; Tyś sam najwyższy, o Chryste, z Duchem Świętym w chwale Boga Ojca. Amen.

Ksiądz (lub biskup jeśli jest obecny) kończy nabożeństwo błogosławieństwem.

NIECHAJ pokój Boży, który przechodzi wszelkie zrozumienie, będzie z wami i utrzymuje serca i umysły wasze w miłości Boga i Syna Jego, Jezusa Chrystusa, Pana naszego; a błogosławieństwo Boga wszechmogącego Ojca i Syna i Ducha Świętego, niech będzie z wami odtąd i pozostanie na zawsze! Amen.

Wszystkie następujące modlitwy lub tylko jedna z nich mogą być odmawiane w inne dni, kiedy niema Komunji, to jest po litanji, po modlitwach porannego lub wieczornego nabożeństwa i w każdym innym czasie, stosownie do uznania księdza.

DOPOMÓŻ nam miłościwie, o Panie, w tych naszych prośbach i modlitwach i tak kieruj drogami sług Twoich, aby mogli osiągnąć zbawienie wieczne, i spraw, abyśmy pośród ciągłych zmian tego doczesnego życia mogli zawsze znaleźć obronę i ostoję w Twej bezmiernej łasce i chętnej pomocy, przez Jezusa Chrystusa Pana naszego. Amen.

WSZECHMOGĄCY i wieczny Boże, prosimy Cię, poświęć serca nasze, rządź i kieruj niemi, zachowaj nas na drodze świętego Zakonu Twego i dopomóż w przestrzeganiu Twych przykazań, abyśmy z Twą pomocą uchronić zdołali nasze dusze i ciała przed złem. Prosimy Cię o to w imieniu Pana naszego i Zbawiciela Jezusa Chrystusa. Amen.

SPRAW, prosimy Cię, wszechmogący Boże, aby słowa, które dotarły do uszu naszych, mogły przez łaskę Twoją dotrzeć do naszych serc, w nas ożyć i przynieść owoce dobrego żywota ku czci i chwale Twego Imienia; przez Jezusa Chrystusa, Pana naszego. Amen.

CHROŃ nas, o Panie, we wszystkich naszych poczynaniach i wesprzyj Twą pomocą i łaską, abyśmy wszystkimi naszymi uczynkami wielbili Imię Twoje święte i w końcu przez Twe wielkie miłosierdzie dostąpili żywota wiecznego, przez Jezusa Chrystusa, Pana naszego. Amen.

WSZECHMOGĄCY Boże, któryś jest źródłem wszelkiej mądrości i który znasz nasze potrzeby pierwej, aniżeli Cię prosimy o cokolwiek, błagamy Cię, zmiłuj się nad naszemi słabościami i błędami i daj nam wszystkie te rzeczy, o które nie śmiemy Cię prosić, bośmy ich niegodni, lub też nie możemy o nie błagać dla naszej ślepoty i nieświadomości. Uczyń tak dla Syna Twego, Jezusa Chrystusa, Pana naszego. Amen.

WSZECHMOGĄCY Boże, któryś obiecał wysłuchać modlitwy tych wszystkich, którzy je zanoszą w Imieniu Twego Syna, błagamy Cię, abyś łaskawie nakłonił uszy Twe ku naszym prośbom i modlitwom zanoszonym przed Twój tron. Spraw, aby wszystkie te rzeczy, o któreśmy prosili w wierze i zgodnie z Twą świętą Wolą, były nam dane ku zaspakajaniu naszych potrzeb i ku pomnażaniu Twojej chwały, przez Jezusa Chrystusa Pana naszego. Amen.

Wieczerza Pańska może być sprawowana tylko wtedy, jeśli się zbierze najmniej trzech lub czterech uczestników.

Celem uniknięcia sporów i zabobonów, używa się do Komunji Św. zwyczajnego chleba, byleby tylko był z najlepszej pszennej mąki. Gdyby po Komunji pozostało wino i chleb poświęcany, takowe mają być spożyte w kościele przez księdza i komunikantów zaraz po ukończeniu nabożeństwa komunijnego. Każdy członek parafji powinien najmniej trzy razy do roku przystępować do Komunji Świętej, osobliwie w Wielkanoc.

Postanawia się, aby komunikanci przyjmowali Komunję klęcząc, co oznacza pokorne uznanie dobrodziejstw spływających z osoby Chrystusa na komunikantów; jest to zarazem ustanowione celem zapobieżenia jakiejkolwiek profanacji, lub zamieszaniu powstać mogącemu. Gdyby jednakże ktoś przez nieświadomość lub złośliwość, chciał to tłumaczyć fałszywie, wyjaśnia się, że nie klęka się celem uwielbiania sakramentalnego chleba lub wina, ani też cielesnej obecności przyrodzonego Ciała i Krwi Chrystusa, gdyż sakramentalny chleb i wino pozostają w swej przyrodzonej istocie, i dlatego nie mogą być uwielbiane ani czczone; byłoby to bowiem bałwochwalstwem, którego powinni wystrzegać się wszyscy wierni chrześcijanie. Przyrodzone Ciało i Krew naszego Zbawiciela są w niebie, a nie na ziemi; byłoby to sprzeczne z prawdą, aby się mogły jednocześnie na wielu miejscach znajdować.