Project Canterbury

O As Oraora nan.

[Recreational Songs]

[Mota language songs sung at St. Barnabas School, Norfolk Island]

[Norfolk Island]: Melanesian Mission Press, 1904.

Transcribed by the Right Reverend Dr. Terry Brown
Bishop of Malaita, Church of the Province of Melanesia, 2007


[1] O AS ORAORA NAN.

[RECREATIONAL SONGS]

1.

Slaves of the world.

Ragetol reremera tol van ma,
Tol like nonatol tana ma,
Nina vano sikesike o qero,
Nina taur o som apena amen i Rossiter.

2.

Come follow me.

Tur van ma ragai nina mule qarig lo tuqei.
Ko we maros kamam we ge o sava si qe vano qarig amaiko?
Vutvut o tano, warir o nam qa, paso nan inina tavig qet.

3.

Home to Dinner.

Kel pe sinaga,
Kel pe sinaga,
Nin, nin o bell,
Nin, nin o bell,
O qoe wa o kumara,
O qoe wa o kumara,
Nin, nin o bell.
Nin, nin o bell.

[2] 4.

Three blind mice.

Gaswentol,
Gaswentol,
Matapei,
Ilo we toa,
Ilo we toa,
Ilo we toa.
Me tataga ro gene qa,
Me teve mot nagolora,
Ko me ilo ran o vasasa.

5.

Twickenham Ferry.

Le sur o aka ilo lama,
Inina gamo Vanua Lava,
We wol o nam we kel we gana.

6.

Ronotag o line bell, ragai,
Tete maul wa tete siriga,
Bell, bell, bell, bell.

7.

Tur van ma iake pe sur o as,
Le o tinegaro pe sur o as,
Bes, Soprano, Alto, Tenor, sur o as.

[3] 8.

Ragai, nina
Sur mantag,
Nipea vava,
Nipea marae,
Sur mantag.

9.

Te pulan o av qarig,
Te qaranis o av tapug,
Tur nunvag ma o lito,
O sinaga we qoqo,
O qeta, o nam,
Wa o nai mulan ape lut.

10.

The rays of early morning.

Ragai tur van pe vus ball,
O qon we wia qarig,
Te savrag vus wa valago,
Tiu gara qoe nol.

11.

Goodnight.

Mun kamiu nol ratasik, Good night,
Ra Angel te mamata goro mantag,
Good night, Good night

[4] 12.

White sand and grey sand.

Taro me taro,
Iga me wota,
Van sike o pea.

13.

O vula me wot ma, tur uloulo,
O vula me wot ma, tur uloulo,
Me matua wa nina lama; maran.

14.

My wife's dead.

Pute mantag,
Ate lan,
Wawana,
Wa sur lue.

15.

Gai! ragai, tavaraka, me nin veta o bel,
O loa vane vutvut me maran veta ma,
Tur raka, tur raka, tur mule sugsug nol,
O bell, o bell, me nin veta o bell.

16.

Rasoak, Rasoak, ko we anumag inau,
Rasoak, Rasoak, ko we anumag inau,
Meromero, gate motmot, vava gale, vivtig nau.

[5] 17.

Scotland's burning.

Av ti gaogao, av ti gaogao,
Pun mate; pun mate,
Av gao, av gao,
Lin o pei wa, lin o pei wa.

18.

Cold the wind is blowing.

Vara bol me wes ma,
Nina sage qet,
Valago tapare
Vara taso at.
Vara, vara maremare
Vara gara goal.

19.

Poor Mary Anne.

Qarig nina le at mun ragai nan i rowo,
Siopa nonina nol si neira susur;
Nina ilo goro mantag nan wa veveg nina apena.
Pe nonina siopa ragai nan i rowo.

20.

Kelvin Grove.

Gai me rasu ma o vula ape vusvus manu,
Alo qarana me qoqo vets o natnat manu,
Ragai nina paere nol, nina la qat tangae nan,
Nina qet pe kere geara pe vuvus manu.

[6] 21.

The babies on our block.

Tuve, tuve, avi dirin ni na vatu,
Waia, waia, qonqonoia,
Tawetawe goro, toga ririqa,
Uwe, uwe, vatvatasig gada sinaga.

22.

The roast beef of Old England.

Nagara ta England o visogo kau,
O manigiu apena we qatqatmatau,
We gana we toqo valqon wa val tau,
Gate kau ranai ta England,
O kau, me pig ran ma tuai.

23.

Ilo ragai nol ra tasik,
Ate siwo ran i lau,
Ilo gene we aqaga,
Manu, aka, si o maligo?
Gate maligo ilone?
Kio wun? si o manu we poa,
Gate mane, wa o kio, gate aqaga?
We nun ragai, o aka ilone
Naakanina me nina ma.

[7] 24.

Glorious Apollo.

Christmas me noga nina lakalaka,
Nina sasavrag o vilewora nol,
Val nina savrag line lolotatas,
Val nina taur o line tapeva,
O line Christmas line pultuwale,
Nina sasavrag o vilewora nol, iraka nol.

25.

Eveleen's Bower.

E gate iga tole, gai,
We poa wa we mava gai,
O vavtig rak lo toqana me qoqo veta wun,
Pulan o av liwoa,
Wa te ganagana poa gai,
O iga qara sasa ma a Taptapeir.

26.

An out of the way young man. Patience.

Me gogorag qet ma o sul,
Me ge taurmate ran,
O lut, wa o loko, o wotai we qoqo
O qoe o mona tar.
Gai! nina sugsug nol,
Wa nina valakas,
Te rowo te kara gal val qatunina,
Avea o tironin?
Wa nina pusa qet,
[8] Te vilvilqat mulan,
Te sasalev nina,
Te mamakei lava,
Pe nina me valakas.
Te lakalaka ran,
Qarig te sawai nol.
Isei te put raka,
Wa nina te saru, gai;
Qarig te sur o as.
Qarig te vara qat,
Te vus o mago ran,
O rosa, o nono, o tamat memegel;
O sawai rirvas, ta Gog.
Ragai ra loloqon,
Tur tira rowo ras,
O tama gai kamiu,
Wa kamam we wia,
Me vatanau mantag qet.
Tagai, pa nina nol
Te lakalaka ran,
Te sawai tuwale,
Te vara tuwale,
Te tuwale ran o as.
Wa nina pusa qet,
Te vilvilqat mulan,
Te sasalev nina,
Te mamakei lava,
Ape nina me valakas.

[9] 27

Away with melancholy.

We wia we sur tuwale,
We sur mantag tuwale,
We tano o linai tuwale,
Mun Alto, Soprano, wa Tenor, Bass,
Nipea we sur vaseisei,
O linai nan malkeke,
We tano o linai tuwale,
Mun Alto, Soprano, wa Tenor, Bass,
We wia we tul tuwale,
We tul mantag tuwale,
We tano o tultul tuwale,
Mun Qaver, wa Crochet, wa Semibreve,
Nipea we tul vaseisei,
O linai nan malkeke,
We tano o tultul tuwale,
Mun Qaver, wa Crochet, wa Semibreve.

28

Weel may the keel row.

O nam me tavig veta,
Me taur qet wa me ruqa,
Me rasu ma o vula,
Pe rave makaru.
Na sike paso aka,
Na vil qet maremare.
[10] O wose ta i siwo,
Pe rave makaru.
Reve, rereve,
Rereve, rerereve,
La sur o aka
Pe rave makaru.

O gae me galo tole,
Me rova sanavulu vat.
Me sin o gave qoqo,
O gau me rasa tup,
O taro alo lama,
O makaru te wota,
Avea pulak tamate,
O loa me sar titin,
Reve.

Me la sur alo lama,
Me pea qet mun o gave,
Me rot o gae pe nenek,
Me ukeg tole ran.
Na ronotag ti wota,
Pipisiag pe ranok,
Ragai pulan o avi,
Pe ranai makaru.
Reve.

[11] 29

Little Bo peep.

Nina mule i lau,
Nina mule i lau,
Nina sike sinaga,
Wa mule i lau;
O taro we poa,
O lan i tagai
Nina sike o iga
We tole, ragai.

30

Oh dear! what can the matter be?

Eke! sava me qalo, gai?
Eke! sava me qalo, gai?
Eke! sava me qalo, gai?
Sava me qalo o sul?
Ikamam me ilo o qoe we qoqo!
We susula gese lo tuqei sunaga,
O qoe, o qoe, o qoe we qoqo
O tuqei, me tagea ran.
Awo! neira avea gai?
Qale maturu wa gate mamata gai.
Awo! isei te vure lai?
Tanun apena tagai.

[12] Eke! sava me qalo, gai?
Eke! sava me qalo, gai?
Eke! sava me qalo, gai?
Sava me qalo o sul?
Magarosa o tanun nan gale maturu,
We nora, we nora, wa gate mamata,
O qoe, o qoe, o qoe we qoqo!
O tuqei me tagea ran.
Awo! neira avea.

31

Here's a health.

Nina wol avea o qero?
Nina wol avea o qero?
Qero me mamasa mantag,
Tana sanavul me ura,
Nina wolwol amensei?
Nina wolwol amensei?
Nina wol o savasava,
Mun nonina tana qero,
Cascade siwo, Longridge sage?
Cascade siwo, Longridge sage?
Amen Peacock? tagai amen Charley.
Amen Charley? tagai amen. Peacock.
Amen Peacock, amen Charley,
Amen Charley, amen Peacock,
Rare rua we wia ras,
Rare rua we wia ras.

[13] 32

The Huntsman's chorus.

Ragai qoroqorowono,
Mamamata tavaraka sugsug.
Gai qoroqorowono, gate ronotag o bell?
Luqeluqe o epa, werasa o ima,
Ragai we maturu, ragai qoroqorowono,
We risa qatwono, gate ronotag o bell.
Tavaraka, mamata, mamata,
Mamata, mamata gai.
Bell ragai, bell ragai, bell veta,
Bell ragai, bell ragai, bell veta,
Tav o pei, tav o pe, tav o pei, tav o pei,
Tavtav o pei, tavtav o pei,
Nina te sugsug nol.

33

Auld lang syne.

Ragai, o aka avea? me rivtag, tur valago Taun,
Me tul veta o vatligo, pa nina siwo Taun;
Me la sur vela boat te nunvag sale gene tar,
Val sinaga ganina wa ratasinina nol.

Ilo me rave nol o sasai nan nipea we pal,
Tur ilogoro nan wa tano gap ape nonsei,
O matig, nam wa kor me vile nol valvanua nan.
We tano gai munina tur malakalaka ran.

[14] 34

The British Grenadiers.

Ragai! malakalaka, o aka veta ma;
Rorov ragai, rororov pe aka nina ma.
Gaplot, valago, neira me vara kalo veta,
Mun o matig, o kor, wa o nam, wa o nai,
Ma navanuanina nol.

O roro sava maira, me vanogag ma ti?
O roroi we wia me roro veta ma;
Valago ilo neira me varakalo veta,
Ma a Mota; a Gaua, a Opa, a Gela,
Navanuanina nol.

We wia naakanina me gamo nina ma,
We wia Captain Bongard me ave mantagia
We wia ratasinina me nina wasawasa,
Alo lan, wa o rep, wa o vat, wa o vila,
Me gamo lue ma.

35

Little Buttercup. Pinafore.

Nina te wol, ragai, nina te wol, ragai,
Si o som ta apena te lai,
O gene we qoqo me sogon ti iake, ragai,
O tausis we tole, wa qatqatutui,
O kettle wa o tano ranai,
O rotig we tano mun o retavine, ragai.

[15] 36

Buy a broom.

Gai werasa ima, me rivtag o bell ragai,
Valvalvalvalvalago wa tira qarig.
Bell ragai, skul ragai, nina van gaplot,
Isei qe nina tugtug te tira qarig.
Gai, me rave veta wun, 'Tira,' me tugtug,
Gai, mamagarosa nina we nina tugtug.
Nipea maul gai, o lea mon Bishop,
Val, val, te tira kalo qe nina tugtug.

37

The Hazeldean.

Isei gai, iloke vawo horse aqaga,
    ti taqel ti siwo ma?
Gai, o horse aqaga, isei avunana
    ti taqel tagel siwo ma?
I Nat, i Nat, i Nat iloke,
    i pulsalanina ti taqel ma,
I Nat, i Nat i Nat iloke,
    i pulsalanina ti siwo ma.
Te lamlamas, lamlarnas imanina,
    bakus nan te lamas qet,
Ni te lamlamas wa rave nasasanina,
    wurwurvag matetironin.
I Nat, i Nat, i Nat iloke,
    i pulsalanina ti taqel ma.

[16] 38

Jenny Jones.

Magarosa inau gai we kel ma mamasa,
O iga ilone me gale inau;
Me ilo o iga we poa, we wia,
O taqale qoe, me avtag o gau.
Me wota manmantag, me nolo o pea,
Me gale inau wa me toto o gae.
Na tira, we tira gai salewawana
Pe iga ilone me gale inau.
Me toto o gae wa me toa kel rowo,
Wa ragai we qoqo me porosag nau,
We inau magarosa we kel ma mamasa,
Pe iga ilone me gale inau.

39

The Anvil Chorus. Il Trovatore.

Pulan o avi, gai, uw maremare, gai,
Avi ti gao ser lawalawa,
Pulan o avi gai, uw maremare, gai,
Avi ti gao ser lawalawa,
Gai, mawmawui!
Woso! wosowoso!
Gai, lolowo, lolowo o avi!
Gai! ti vevera vevera o talai!
Ke! we mava o qatwoswoso.
Av ti gaogao, wosowoso talai wosowoso.

[17] 40

Ehren on the Rhine.

Ka vanvan at i lau,
Ka rave iga we poa
Nagak nivat we wia ras,
Ka vantak gaplot ma.

41

In our Grandfathers' days.

Nina vano lo tuqei sinaga,
Te riv tuan ganina kumara nol.
Kel ma, gana, wa rave o buk,
Qara qet lo valis pe vusvus o ball.
Nina qet nol ragai, avea Gede gai?
Ni we gilala we savrag o ball.
Vus wa valago, sakau mateira,
Te lalakete nan ragai ta Taun.

42

Oberon.

Van gaplot ma, iragai nol,
Pe akanina veta ma,
Me uravag o gene nan
Me wolwol ti munina nol.
Me tul o vat, o lan tagai,
Tur sau we wia, tete vivtig lai.
[18] La sur o boat, wa nina sua,
Te tavaraka gaplot gai,
Suasua, vilevile
Rigrig te aseg mun val sei.

43

There's nae luck about the house.

O roroi qa! we nun ragai!
    O aka veta ma!
Tur gevtag qet o mawmawui,
    Te toga mamasa.
Ka taur o horse, ka ge taurmate,
    O taplagolago.
Inina nol valago Taun
    Pe lav vasgotira.
Nina malakalaka nol,
    Te qaraqara ran,
Naakanina me lav kel
    Pulsalanina ma.

Gaplot ma! tiu o av, ragai,.
    Pe vasager o tea;
Ka sipa mom o kumara,
    Ka vapteg o talai;
Werasa gai o ima qet,
    O vanua mulan,
Pe lav kel tamanina ma,
    Mun o lolowia.
Nina malakalaka.

[19] O toa gai! ka taur gaplot
    O toa me wia ras!
Ge mate ran, te ranai nol
    Si neira pig qarig.
Ka wosalag o siopa ma,
    Ni wenewene ran,
Wa map mantag o savsava
    Pe lav vasgotira.
Nina malakalaka.

44

Gaudeamus igitur.

Sawsaw ma o lan we wia,
    Togtogoa i siwo.
Pirin kamam, rep we poa,
    Nina gaplot Maewo.
Aka nak me vule kamam
    Qon me qoqo goro veta.
Valvalago taso siwo,
    Qara tul o vat a kere pei.

Matagoro vanua
    Alo qati aka.
Sage ma te tagea qet,
    Qara nina Maewo.
Ronotag o line pei wa!
    Sale siwo nan o tauwe!
Aia nan we aqaga nol,
    Iake veta gina kere pei.

[20] 45

We vivtig val qon nara, gai,
    Inara me laglag rua;
Gate pulpul ilo, tagtagai ran,
    Pa magarosa nara!
We kesa, we varvus; varvargol,
    We varvalum mun o wovat,
Wa tete lai tea si ta qale lag rua,
    Ape sava we laglag rua?

Si nara me pulpul mantag gai,
    Me pirin aneane nara.
Pa o rnanigiu nara we varvargol.
    O ima popolotag gese.
Wa i rasoan nara te kel ma qarig
    We toron o sinaga,
Ni ta tete ilo taurmate tea,
    Ni te towotowos nara.

I rasoan nara we sea ran,
    I tur tatas ran qa ineia!
Ni we gege nara tatarua,
    Gate magarosa ilo.
Pa nara te pulpul tuwale
    Si a vusvus ran qa ineia!
Ni ta matemate ran, tete eses lai,
    Wa nara te laglag sea.

[21] 46

My Native Land.

Ta avea nan val vanua
    Ra tasinina tartar,
Ta sage ma, ta siwo nan,
    Ra pulpulsala gese.
We tano ran o pulpul wia,
    We taram nina nol qa!
Ta skul, mawmawui, sur o as,
    O nonomia tuwale.

Ra raka sage sur siwo
    Varpirin wa vartape;
Ta mano poa, ta mantagai,
    Varlolowia galava.
Tagtagai tea o leasag,
    Tagtagai meromero,
Ta gopa, esu, vivtig ti,
    O nonomia tuwale.

47

My Grandfather's Clock.

Gend hirhirla kelkel gen maksas Ee nok,
    Dereke erehe dereke.
Rontag del ter newel var matatak del gen,
    Rontag del gon termate natan,
E natan, ke, evoro evetel
    Evevat e nedew.

[22] 48

It's love that makes the world go round. Iolanthe.

Rue ti rue ma, meat ti kel,
Maran ti maran, ti qon goro kel,
Kamam me vug ma, kamam te kel,
Me paso mon kamam, me paso mot ran.

Kamam me paso, pa tete pea,
Sogov mon Christmas pulpul wia,
Sogov iloke ni toga nev ran.
Ni toga men kamiu gai Christmas kel.

49

Come gather again.

Tur vug ma tur qara mun o lolowia,
Ra poapoa wa ra manmantagai,
Te ora, te laka, te varpulpul wia,
    Pe Christmas me wes veta ma.

O pudding me gana me lor mun o som,
O Paen me vatira, me uwavag ran;
O mago me vus, o nunua me ras,
    Silaru ta soma tua.

O valesam loke me qeteg mulan,
Sin tulag o Christmas mun o lolowia;
Wa alo te kel te kel suar mulan
    Inina lo tut tapeva.

50

[23] Into Parliament he shall go.

Inau loke tanun liwoa,
Nagaksa o reremera nan,
Vanuak o vanua liwoa,
Na we kurkur goro, gai.

We nun, o tur tanun liwoa,
    Nagana o tanun valval,
    Reremera, tamatua,
Awo! Eke gai! Awo! Eke gai!
        Eke gai! Eke gai!
            Tanun nol
    We gogolo qet neia nan.

Tete nan tamtamaragai,
Natmera wa magatea nan,
Val tuqe o tur sinaga,
Na we gangan tagea gai.

We nun, o tur.

51

A Fox went out one moonlight night,

O fox me sere lue alo qon,
Ti tias o vula ni sinar lue
Ape ni te valago aras, aras,
    Qara kel lo qaranana.

[24] Ni me nina amoa navanuan John,
Pa o toa wa o qage me wutoto
Ape neira gate mapmapsag lai,
    O manigiu Mister Fox O!

Ni me taur o toa ape nenena,
Ti rig wolowolo ape kulana;
O toa me tantan we sea ran,
    Pa o Fox me valago gaplot!

O magatea me gisraka,
Ti log ape mate tironin,
Was, "John, John, John, o toa me mate,
    Pa o Fox me kel lo mot, E!"

Nan o Fox me kel lo qarana,
Rasoana me malinsala ran,
Tara natunrara pul sanavul,
Wa neira me kur qet o toa.

52

Funikuli, Funikula.

Pulsala nina a ge o sava qarig?
    Esi gai tak!
Iloke ran naqonin Bishop nina
    Me wota ma.
O skul tagai o qon toga mamasa
    We wia ras!
Map kalo kel lo tanona o buk nan,
    O slate mulan.

        [25] Qet ma, qet ma, lakalaka ran
            Funikuli, Funikula,
        Funikuli, Funikula,
            Lakalaka ran,
        Funikuli, Funikula.

Nipea o bell a anunumag nina,
    We nun, tasik.
Ta nene qarig na tete taka ran,
    Na siriga.
Na mule rowo ape oraora
    Lo valis poa,
Si na te mule lau pe rave iga,
    A taptapeir?
    Qet ma.

Nina nol a van rowo pe vusvus ball
    Lo valis poa,
Valago ma mun qatvusvus wa o ball,
    Qet ma ragai.
Rasei te lalakete qarig ragai
    Pe vusvus ball?
Ra Bishop wun, si neira te tol toa qet?
    Te tol toa qet?

        Qet ma, qet ma, lalakete ran
            Funikuli, Funikula,
        Funikuli, Funikula,
            Lalakete ran,
        Funikuli, Funikula.

[26] 53

As Christmas.

E! Christmas, Christmas,
Nina tete tulag lai
O sogov nan, ni toga
Ni toga ni gai kel mulan,
St. Barnabas' ni Christmas wia
Gai Christmas kel;
E! Christmas, Christmas,
Tur qon Christmas.

_______________________________________

MELANESIAN MISSION PRESS. 1904.


Project Canterbury